
Ekolali Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan birçok çocuk ekolali kullanır. Ekolali başkalarının sözlerini veya cümlelerini tekrarladıkları anlamına gelir. Tanıdık kişilerin (ebeveynler, öğretmenler) sözlerini veya en sevdikleri videodaki cümleleri tekrar edebilirler. Çocuklar kelimeleri duyduktan hemen sonra tekrarladıklarında, bu anlık ekolali olarak bilinir. Kelimeleri daha sonra tekrarladıklarında, buna gecikmiş ekolali denir.
Bir çocuğun ekolali kullandığında ne söylemeye çalıştığını anlamak zor olsa da, bu tür bir konuşma hakkında biraz bilgi edinmek, onun mesajının arkasındaki anlamı anlamanıza yardımcı olabilir. İşte ekolali hakkında bilmeniz gerekenler;
OSB’li Çocuklar, Dili Farklı Şekilde Öğrendikleri İçin Ekolali Kullanırlar
Tipik olarak gelişmekte olan çocuklar, önce tek kelimeleri anlayarak ve kullanarak dili öğrenmeye başlarlar ve sonra bunları yavaş yavaş sözcük öbekleri ve cümleler oluşturmak için birbirine bağlarlar.
OSB’li çocuklar genellikle farklı bir yol izler. Dile ilk girişimleri, daha küçük parçalara ayrılamayacakları daha uzun dil "parçaları" (kelime öbekleri veya cümleler) olabilir. Bu parçalar dilbilgisi açısından kendi kendilerine bir araya getirdiklerinden daha karmaşıktır ve tek tek kelimelerin ne anlama geldiğini anlamazlar.
Örneğin, bir çocuk babasının küveti doldurduğunu her duyduğunda "Banyo zamanın geldi" diyebilir. Bu kelimelerin banyo zamanıyla bir ilgisi olduğunu biliyor ancak "bu", "zaman", "için", "sizin" ve / veya "banyo" nun ne anlama geldiğini bireysel olarak bilmiyor ve kullanamıyor. Kelimelerin tamamını anlamadığı için zamiri yanlış kullanıyor ("banyom" yerine "senin banyon" gibi).
Ekolali kullanan çocuklara, daha uzun dil parçalarını ayırmayı öğrenmelerine ve tek tek kelimelerin ne anlama geldiğini öğretmeyi hedefleyerek yardımcı olabiliriz, böylece onları daha esnek bir şekilde kullanabilirler.
Ekolali’nin Genellikle Bir Amacı ya da Mesajı Vardır
Çocukların üzüldüklerinde kendilerini yatıştırmak veya bir şeyler prova etmek için ekolali kullandıkları zamanlar olabilir ve bu durumlarda ekolali birisine mesaj göndermeyi amaçlamayabilir. Ancak çocukların ekolali’yi iletişim amaçlı kullanmalarının gibi birçok nedeni vardır:
- Bir şeyler istemek için
- Bir etkileşim başlatmak veya devam ettirmek için
- Birinin dikkatini bir şeye çekmek için
- Bir şeyi protesto etmek için
- Evet yanıtı vermek için
Ekolalinin arkasındaki anlamı bulmak zor olabilir. Bağlama bakmak çok önemlidir ve çocuğun bunu ilk duyduğu zamanı düşünmek de yardımcı olabilir. Küçük bir dedektiflik çalışmasıyla, size ne anlatmaya çalıştığını anlamak mümkün.
Ekolali, Esnek Dil İçin Bir Basamaktır
Ekolali üzerinde çalışan araştırmacılar, OSB’li çocuklarda ilerleme şeklindeki kalıpları fark ettiler:
- Başlangıçta çocuklar, ne anlama geldiklerini anlamadan dilin "parçalarını" taklit ederler.
- Daha sonra çocuklar bu dil parçalarını değiştirmeye başlarlar. Kullandıkları kelimeleri ve cümleleri karıştırır ve yeniden birleştirirler (buna "hafifletilmiş ekolali" denir).
- Daha fazla dili anlamaya başladıkça, bazı çocuklar daha kısa cümleler kullanır veya kendilerini ifade etmek için sadece bir veya iki kelime kullanırlar.
- Yavaş yavaş, dil daha spontane ve esnek hale gelir. Ekolali, ara sıra yorgun, kafası karışık veya hayal kırıklığına uğradığı zamanlar da artabilir ancak çocuğun anlayışı arttığında daha fazla kelime ve kelime öbeği uygun ve esnek bir şekilde kullanılır.
Ekolali kafa karıştırıcı olabilir. Ancak çocukların onu neden kullandığını ve daha esnek bir dile nasıl köprü görevi gördüğünü anladığınızda, ekolali kullanan bir çocuğa yardım etmek için daha donanımlı olacaksınız.
Kaynakça
Bu yazı Lauren Lowry tarafından yazılmıştır. Orijinal versiyonuna buradan ulaşabilirsiniz.
Benzer Makaleler
Sizin için seçilmiş güncel içerikler